A jak absorbujące zwierzę – szczur.
Zajmowanie się szczurem i opieka nad nim to bardzo absorbujące zajęcie. Potrzeba tu dużo cierpliwości i zaangażowania. Czasami pewne rzeczy wymagają więcej czasu, niż mogło by się nam wydawać – oswajanie szczurów lub łączenie stada to kluczowe momenty i konieczne jest poświęcenie na to swojego czasu. Jednak musimy pamiętać, że zawsze praca przynosi jakieś efekty. Nie zrażajmy się przy pierwszych nieudanych próbach. Bez pracy nie ma kołaczy!Stowarzyszeniu Przyjaciół Szczurów, które m.in. zajmuje się szukniem nowych domów dla szczurów. Dla Ciebie to niewiele (co za różnica, czy w klatce mieszkają dwa czy trzy szczury? - nie jest to jakaś dramatyczna zmiana), a możesz dać miłość jakiemuś stworzeniu. Pamiętaj o tym!
B jak bardzo delikatne stworzenie.
Szczury z natury są zwierzętami kruchymi i delikatnymi. Szczurowi można bardzo łatwo zrobić krzywdę, a co gorsza można zrobić to niechcący lub nieświadomie, dlatego bardzo ważne jest poznanie budowy i zachowania tych zwierząt, zanim zdecydujemy się sprowadzić je pod nasz dach.
Musimy mieć świadomość, że szczury są niezwykle podatne na choroby. Wystarczy większy przeciąg, żeby przeziębić szczura. Mała odporność daje się we znaki. Najczęstszym problemami zdrowotnymi szczurów są guzy, często również problemy z układem oddechowym (np. zapalenie płuc).
C jak czas poza klatką.
Szczury to zwierzęta bardzo ciekawskie, a nic lepiej nie zaspokaja ich ciekawości niż spędzanie czasu poza klatką. Często można spotkać się ze stwierdzeniem, że szczur szczęśliwy, to szczur wybiegany. Jest w tym sporo racji.
Oczywiście, zapewnienie szczurowi „wybiegu” wymaga ze strony opiekuna sporej ilości czasu i odpowiedniego przygotowania technicznego (pochowanie wartościowych rzeczy i ubrań, które mogą zostać pogryzione, zabezpieczenie kabli i różnych zakamarków itd.), jednak przebywanie poza klatką jest bardzo istotne i musimy zdawać sobie sprawę, że biorąc szczury, bierzemy także na siebie odpowiedzialność zapewnienia im tego, co niezbędne – między innymi wybiegu.
Generalnie należy wyznawać zasadę, że szczury powinny być po za klatką minimum tyle, ile możemy im maksymalnie zapewnić.
D jak duże kwoty pieniędzy.
Z opieką nad szczurami jest jak z opieką nad każdym innym zwierzęciem – wiążą się z tym spore wydatki. Ściółka, pokarm, weterynarz – to wszystko kosztuje, a w przypadku szczurów koszty okazują się wyjątkowo duże. Tanie pokarmy i ściółki rzadko bywają dobre, cena jest proporcjonalna do jakości. Zanim zdecydujemy się na szczury, powinniśmy się zastanowić, czy stać nas na takie wydatki. Czy będziemy w stanie za to wszystko zapłacić. Na szczurach nie należy oszczędzać. Przy ich delikatnym zdrowiu, leczenie weterynaryjne bywa niezbędne, a nie jest to tania sprawa. Musimy sobie uświadomić, że mitem jest to, że szczury są tanie w utrzymaniu. Zawsze musimy mieć w zanadrzu sporą kwotę na jakieś niespodziewane i nagłe wypadki.
E jak edukacji nigdy dość!
Wszyscy chyba znają powiedzenia, że na naukę nigdy nie jest za późno. To samo dotyczy szczurów. Jak opiekować się szczurem? co robić, by żyło mu się lepiej? Warto dokształcać się w tej kwestii, a niezastąpionym narzędziem jest tu internet. Pomaga również znajomość języków obcych, bo możemy wtedy poczytać trochę, co na ten temat sądzą zagraniczni zaszczurzeni.
Najlepszym źródłem wiedzy o szczurach są ich opiekunowie. Mają oni wiedzę praktyczną, której nie nabędzie się studiując samą teorię. Wystarczy trochę poszperać, popytać i… uczyć się.
F jak formy pomocy – dziel się radością.
Jako szczęśliwy opiekun szczęśliwych szczurów zapewne chciałbyś jakoś pomóc tym szczurkom, którym się w życiu nie wiedzie najlepiej. Możesz to zrobić, pomgając w SPS.
G jak gentleman czy milady?
Dla wielu kluczowe pytanie. On czy ona, samiec czy samiczka? Różni ludzie mają na ten temat różne opinie, a musisz pamiętać, że tak naprawdę to Twoja osobista decyzja. Samcom przypisywanie jest to, że są więksi, mniej aktywni, często bardziej lgnący do człowieka, ale też z drugiej strony – lubią znaczyć teren, mogą być agresywni, zwłaszcza w okresie burzy hormonów. Na temat samic panują opinie, że są one mniejsze, bardziej ruchliwe i wolą zajmować się swoimi sprawami, niż człowiekiem – często mówi się, że to małe torpedy.
Musimy pamiętać, że kluczową kwestią nie jest płeć zwierzęcia, ale jego charakter. Szczury, tak jak ludzie, posiadają odmienne charaktery i tak jak nie ma dwóch takich samych ludzi, tak nie ma dwóch takich samych szczurów. Różnicę miedzy szczurzymi charakterami najlepiej jest obserwować w stadzie.
H jak higiena – ważna rzecz.
Wizerunek brudnych zwierząt na stale przylgnął do szczurów. Na szczęście jest on mocno przerysowany, szczury doskonale sobie radzą z higieną. No, może nie do końca…
O „higienę osobistą” szczury dbają same i nie potrzebują pomocy człowieka. Oczywiście czasem nasza pomoc jest niezbędna - wraz ze starością lub chorobą zwierzęcia jego sprawność zaczyna znikać i wtedy musimy mu pomóc w utrzymaniu czystości. Zdarza się, że chore szczury na przykład mają problemy z oddawaniem moczu i załatwiają się pod siebie.
Wszyscy zaszczurzeni zgodnie twierdzą, że jedną z najgorszych rzeczy u szczurów jest ich uporczywa manię siusiania tam gdzie śpią. Każdemu mogą puścić nerwy, kiedy zobaczy swoje szczury śpiące z kałuży moczu. Zasikane hamaki, koszyki, półki, domki to chleb powszedni. Jeżeli chcemy uniknąć nieprzyjemnego zapachu ze szczurzej klatki, niezbędne jest częste mycie jej wyposażenia oraz zmiana ściółki - w zależności od jej rodzaju trzeba robić to częściej lub rzadziej, niektóre rodzaje są bardziej chłonne od innych i lepiej zatrzymują zapach.
I jak inteligentny zwierz.
Szczury to bardzo bystre i inteligentne stworzenia. Cechy te możemy wykorzystać, na przykład ucząc szczura pewnych umiejętności. Nie mam tu na myśli – oczywiście – przynoszenia gazety, kapci albo kawy, tylko prostych umiejętności takich jak przychodzenie na zawołanie. Bywa to pomocne, gdy szczur zawieruszy się gdzieś, wtedy wystarczy, że przywołamy go do siebie. Nie wszystkie zwierzęta jednak uczą się reagować na własne imię, ale np. na cmokanie.
J jak jedzenie – ambrozja i nektar.
Z całą stanowczością stwierdzam – szczury kochają jeść. Dlatego niezwykle ważne jest to, co im serwujemy. Podstawą jest oczywiście odpowiednio zbilansowany suchy pokarm oraz stały dostęp do świeżej, czystej wody.
Dalej mamy owoce, warzywa i tzw. mokre jedzenie, czyli np. jedzenie dla dzieci w słoiczkach (Gerberki itp.) oraz wszelkiej maści gotowane dla szczurów jedzenie – bez soli, przypraw i tłuszczu.
W żywieniu szczurów musimy kierować się zdrowym rozsądkiem. Absolutnie niedozwolone jest karmienie szczura tym, co znajduje się na naszym stole, tak więc wszelkie resztki obiadowe odpadają z jadłospisu. Nie prawdą jest również stwierdzenie, że „szczur sam wie, co jest dla niego dobre”, bo - jako przykład - to że szczur lubi chipsy nie oznacza, że powinien je jeść. Umiar i zdrowy rozsądek to podstawa.
UWAGA! Szczurom nie należy podawać: potraw solonych, tłustych, przyprawionych, alkoholu oraz innych używek (w tym kawy i napojów typu Red Bull itd.); szczury nie powinny jeść także słodkości, pestek niektórcy owoców - nie wskazane są również owoce cytrusowe (w szczególności dla samców). Należy pamiętać, że pożywienie musi być świeże i niezanieczyszczone.
K jak klatka – willa czy rudera?
Klatka jest niezwykle ważnym elementem, ponieważ – nie da się tego ukryć – to właśnie w niej spędza większość dnia, dlatego powinna być przestronna i bezpieczna.
Podstawowe pytanie – jak duża powinna być klatka? Generalnie im większa, tym lepsza. Minimalna klatka powinna mieć 0,012 m3 (pomnożone przez siebie wymiary wysokości, szerokości i długości wyrażone z m) w założeniu, że szczur to zwierzę stadne i przygarniamy jednorazowo minimum dwa szczury.
Dla szczurów odpowiednie są klatki dla szynszyli – szynszylówki, natomiast nie nadają się klatki dla królików – są zbyt niskie i mają za duże odstępy między prętami. Nie nadają się również klatki dla chomików i myszy, ponieważ są one zbyt małe. Kupując klatkę należy zwrócić uwagę na odstępy między prętami, bo szczury mogłyby się przez te zbyt duże przecisnąć.
Miejscem idealnym do kupowania klatek jest Allegro, bo mamy tam spory wybór w rodzajach i modelach, a dodatkowym atutem są atrakcyjne ceny.
L jak lat... – odpowiedzialność bez względu na wiek.
Posłużę się tu cytatem z Małego Księcia Antoine'a de Saint-Exupéry'ego: Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś. Słowa te idealnie oddają jedno z podstawowych przykazań dla Osoby Zaszczurzonej (i nie tylko).
Opieka nad szczurem to wielka odpowiedzialność, obowiązek. Szczur to nie zabawka, którą po skończonej zabawie można rzucić w kąt. Nie! To stworzenie, które myśli, czuje, ma pragnienia, żyje...
Szczury nie są zwierzętami, których najlepszymi opiekunami byłby dzieci. Wiem to z doświadczenia i widzę moje podejście do szczurów w wieku... a w wieku... Dlatego należy uznać pewną granicę wieku, w którym jest się w stanie zapewnić odpowiednie warunki dla zwierzęcia. Dlatego każdy powinien zastanowić się, czy na pewno już jest w tym wieku.
M jak może szczur rodowodowy?
Pytanie dość trudne, bo posiadające wiele odpowiedzi. Jest to osobista decyzja każdego i nikomu nie można narzucać jej z góry, dlatego chciałam tu tylko zasygnalizować, ze istnieje wybór: szczur rodowodowy lub nie.
Co daje wybór szczura rodowodowego? Przede wszystkim w wypadku tego zwierzęcia znamy jego przodków, co daje przewagę nad szczurami nierodowodowymi. Możemy w ten sposób w jakimś stopniu wykluczyć zachorowanie szczura na choroby dziedziczne, ale musimy pamiętać, że nie daje nam to 100% pewności. Po za tym szczury te już od maleńkości przyzwyczajane są do obecności człowieka i są nastawiane „proczłowieczo”.
Szczury rodowodowe często odznaczają się również ciekawymi umaszczeniami i odmianami, bardziej różnorodnymi niż u „zwykłych szczurów”, ALE... pamiętajmy, że to nie kolor sierści, ani rodzaj uszu nie decyduje o charakterze szczura, ani tym bardziej od tego, jak mocno będzie on związany z właścicielem – niech nie będzie to dla nas kryterium wyboru zwierzęcia.
W Polsce działa SHRS, czyli Stowarzyszenie Hodowców Szczurów Rasowych, tam też można uzyskać więcej informacji o szczurach rodowodowych.
N jak nie traktuj mnie jak chomika!
Często popełnianym przez początkujących opiekunów błędem jest traktowanie szczura jak chomika: szczur mieszka w chomiczej klatce, jest karmiony chomiczym jedzeniem... Szczur zdecydowanie nie jest podobny do chomika (nie mam tu tylko na myśli fakt posiadania przez szczura długiego ogona...), dlatego powinniśmy zaniechać takich działań i przystosować się do szczurzych wymagań.
O jak okaż mi uczucie!
Miłość! Niezbędna jeżeli chodzi o szczury. Zasada jest prosta: zwierzę, które otrzymuje miłość, miłość daje. Z resztą nie ma nic przyjemniejszego niż głaskanie szczura, zwłaszcza, gdy ten tych pieszczot się domaga.
Trzeba pamiętać, że ani duża klatka, ani najlepsze jedzenie nie zastąpi ciepła ze strony człowieka.
P jak przyjaciel - potrzebny od zaraz...
Jest jedna złota: szczur to zwierzę stadne. Szczur samotny to szczur nieszczęśliwy, dlatego niezbędne jest mu towarzystwo innego osobnika tej samej płci. Minimum to dwa szczury tej samej płci, czyli samiec + samiec, samiczka + samiczka, UWAGA! Połączenie samiec + samica jest możliwe w przypadku samica + kastrat.
Przyjaciel może być jeden albo może być ich kilkoro, wszystko zależy od Ciebie: od tego jak duże wydatki jesteś w stanie ponieść – więcej szczurów = większa klatka, więcej zjadanej karmy itd. oraz ile czasu jesteś w stanie poświęcić zwierzętom, w założeniu, że będziesz poświęcać czas dodatkowo każdemu zwierzęciu z osobna, oprócz czasu poświęconego dla całej gromadki szczurów razem.
Oczywiście zdarzają się wyjątkowe sytuacje, np. kiedy szczur nie akceptuje towarzystwa innych szczurów, ale po za takimi sytuacjami ma odstępstw od tej normy.
PAMIĘTAJ! Nigdy nie skazuj szczura na samotność!
R jak rozmnażanie... Nie!
Rozmnażaniu mówimy stanowczo: nie! Chów wsobny, szczury w niewiadomego pochodzenia, brak kontroli genów... Rozmnażanie to nie zabawa, tylko świadome, zaplanowane i celowe powołanie do życia.
Bezmyślne rozmnażanie, brak podziału na płcie w sklepach zoologicznych sprawia, że pula niechcianych szczurów szukających domu ciągle wzrasta, a kolejny miot nie pomoże znaleźć im domu. Dlatego pomyśl o tym, zanim połączysz samca i samicę...
PAMIĘTAJ! Nigdy bezmyślnie nie rozmnażaj szczurów!
S jak sianie zniszczenia.
Pogryziona pościel, kabel, nowa bluzka... Wystarczy chwila nieuwagi, niedopilnowania, żeby szczury mogły siać zniszczenie. Możesz być naprawdę zdziwiony, co te małe ostre ząbki mogą zrobić... dlatego niezwykle ważne jest odpowiednie zabezpieczenie terenu, po którym wolno hasają szczury. Kable należy pochować w odpowiednie osłony tzw. peszele, bo mogą być one niebezpieczne dla zwierząt, w szczególności te kable, które podłączone są do prądu. Należy odciąć dostęp do różnych trudnodostępnych miejsc i zakamarków, np. zasłaniając wejście kartonem albo deseczką. Warto również pochować wszystkie rzeczy, które nie chcemy, aby zostały pogryzione lub zniszczone, w tym pościel i ubrania.
T jak tworzenie stada.
Zarówno łączenie dwóch szczurów jak też łączenie większej ich liczby – stada jest sztuką dość trudną, zwłaszcza gdy natrafimy na szczury niechętne lub agresywne.
Łączenie wymaga czasu, cierpliwości oraz... zapasowej klatki dla każdego szczura, gdyby łącznie nie udawało się.
Dobrze jest dobierać zwierzęta pod kątem wieku, bo łatwiej jest łączyć szczury w wieku podobnym, czyli młode z młodymi, dorosłe z dorosłymi itd. Duża różnica wieku może negatywnie wpływać na skutki łącznia: dorosły szczur nie zawsze będzie miał chęć na zabawę z maluchem.
Łącznie szczurów można pominąć... W jaki sposób? Po prostu: przygarniając rodzeństwo. Szczury znają się już od urodzenia, są tym samym wieku... Oczywiście zawsze trzeba zostawić „margines błędu”, bo z jakichś powodów szczurom może zacząć się nieukładać, albo mogą stać się agresywne, ale są to już przypadki raczej skrajne.
U jak utrata przyjaciela...
Prędzej czy później nadchodzi ta przykra chwila, gdy umiera przyjaciel...
Niestety, jest to nieuniknione, a u szczurów ten smutny moment przychodzi wyjątkowo szybko, bo - nie oszukujmy się – szczury żyją krótko... Za krótko... Obecnie szczur dwuletni to już staruszek, a te dożywające pięknego wieku trzech lat, to zanikające już przypadki.
Nadzieję niosą szczury rodowodowe. Wielu hodowców zbiega o przedłużenie życia tych zwierząt. Skutki jak na razie są różne, ale pozostaje nam mieć nadzieję i trzymać kciuki.
Czasami przyjacielowi trzeba pomóc odejść... Kiedy nie ma już nadziei, a życie gaśnie w oczach i odchodzi z - często umęczonego chorobą – ciałka... Jest to jedna z najtrudniejszych decyzji, ale czasem jest właśnie tę najsłuszniejszą...
W jak wyposażenie klatki.
Megaważna rzecz – wyposażenie klatki. Powinno być bezpieczne, łatwe w utrzymaniu czystości, ale przede wszystkim sprawiać radość mieszkańcom klatki.
Podstawą są półeczki – najlepsze są plastikowe – z tacek, desek do krojenia lub – wariant droższy – pleksi. Nie mogą wsiąkać moczu i musza być łatwe w czyszczeniu.
Bardzo lubiana rzecz przez szczury – hamaczki. Łatwe do zrobienia, są świetnym miejscem na legowisko. Bardzo lubiane przez szczurzych opiekunów hamaczki z polaru są nie tylko „proste w obsłudze”, ale też są ciepłe, miłe w dotyku oraz – co ważne – łatwo je prać.
Pomysłów na urządzenie klatki jest mnóstwo. Koszyki, sitka, rury, domki, kryjówki... Przy odrobinie dobrych chęci można stworzyć prawdziwe atrakcje przy niewielkim nakładzie pieniędzy (nie powiedziałbym tego samego o czasie, bo bywa to pracochłonne, ale w końcu czego się nie robi dla naszych milusińskich...?).
Y jak yyy... SZCZUR?!
Przekonanie innych domowników lub też często rodziców do szczurów bywa bardzo ciężkie i trudne. Uszczurawianie do łatwych rzeczy nie należy, ale nie jest niemożliwe do wykonania. Do dyspozycji mamy różne strategie: postawienie przed faktem dokonanym (ryzykowne!), przekonywanie, proszenie... Czasem jednak mimo wszelkich starań nie przynosi nic nie przynosi skutku, wtedy pomóc może... odpuszczenie sobie... Trzeba zapomnieć o sprawie na jakiś czas i „wyciągnąć” ją znów, kiedy przyjdzie na to pora.
Słowem – na uszczurawianie nie ma recepty idealnej. Trzeba próbować, próbować i... umieć czasem sobie odpuścić. Znane są przypadki osób, które przygarnęły szczury nawet kilka lat po tym, jak ten pomysł w ogóle wpadł im do głowy, bo właśnie tyle zajęło im uszczurawianie.
Z jak zoologiczny horror.
Dla wielu oczywiste jest, że jeżeli ktoś chce przygarnąć jakieś zwierzęta, to musi udać się do sklepu zoologicznego... Nie bez powodu użyłam tu stwierdzenia „zoologiczny horror”. Przepełnione klatki i akwaria o powierzchni kartki A4, brak wody i pokarmu, szczurzyce z młodymi, zwierzęta chore i zaniedbane... Taki widok to często przykra codzienność w sklepach zoologicznych.
Chciałoby się w jakiś sposób tym zwierzętom pomóc, przygarnąć je... Ale niestety to nie jest rozwiązanie. Co z tego, że Ty wykupisz jednego szczura, skoro za chwilę na jego miejscu znajdą się kolejne dwa? Niestety, taka jest rzeczywistość. Dając szansę jednym, odbierasz ją innym. Ratując jednostkę, krzywdzisz tłum. Dlatego właśnie nie popiera się kupowania szczurów w sklepach zoologicznych.
Innym przypadkiem jest wzięcie ze sklepu za darmo szczura chorego lub starego, takiego który jako towar już się „nie sprzeda”. Dzięki takiemu zabiegowi możemy uratować szczura, jednocześnie nie dając na tym zarobić tej całej „zoologicznej faktorii”.
W tej sytuacji naprawdę ratujemy zwierzę, ponieważ jeżeli nie zostanie ono sprzedane w sklepie, resztę życia spędzi samotnie, bez należytej opieki, często cierpiąc z powodu choroby, a u Ciebie ma szansę godnie i szczęśliwie spędzić resztę życia.
Niestety, to bardzo przykre, ale takie sytuacje będą miały miejsce, dopóty, dopóki nie zmieni się podejście ludzi do zwierząt i człowiek wreszcie zrozumie, że zwierzę nie jest towarem na sprzedaż.
